Redesigning Psychiatry

Redesigning Psychiatry is een project waarin ontwerpers en filosofen samen met een aantal innovatieve organisaties een gewenst toekomstbeeld voor de geestelijke gezondheidszorg voor 2030 ontwikkelen en in gezamenlijkheid de eerste stappen daar naartoe zetten (zie: www.redesigningpsychiatry.org).
De uitgangspunten van het project Redesigning Psychiatry – met als kernen: persoons- en contextgericht, het ter discussie stellen van de paradigma’s rond diagnostiek en behandeling binnen het huidig psychiatrisch werkveld, het ontwikkelen van nieuwe samenwerkingsverbanden – ondersteunen wij van harte.
Beknopt geven we hier weer hoe de voorgestelde ‘omdenkingen’ van Redesigning Psychiatry binnen het werken met het Dialoogmodel nu al vorm krijgen:
1. Van dingen naar patronen: in het plaatje van het Dialoogmodel komt de verwevenheid tussen de helpende en hinderende aspecten van de persoon en zijn omgeving letterlijk in beeld. In de cirkel van het plaatje komen interactionele patronen in beeld.
2. Van reductionisme naar ecologie: in het plaatje van het Dialoogmodel komt tot uitdrukking in hoeverre emotionele, relationele, lichamelijke en cognitieve aspecten al of niet met elkaar en met de omgeving in evenwicht is. De principes van de dynamische systeemtheorie zijn geoperationaliseerd in het Dialoogmodel.
3. Van spontaan willen naar verhalen: uitgangspunt van het Dialoogmodel is om het verhaal van de hulpvragers en dat van de hulpverleners te verbinden tot een gedeeld verhaal dat hoop en perspectief biedt.
4. Van maatschappelijke norm naar veerkrachtige diversiteit: via het Dialoogmodel wordt gezocht naar de meest passende doelstellingen van de hulpvrager zelf. Daarbij is het nodig stil te staan of er voldoende overeenstemming is over wie hulpvrager (school, werk, politie, partner, zelf?), wie probleemdrager (idem) is, en wie als probleemoplosser (idem) wordt gezien, en hoe hulpverlening hierbij een mee-regelende rol kan vervullen (en dat is lang niet altijd een probleemoplossende). Niet enkel hinderende, maar expliciet helpende aspecten krijgen de volle aandacht.
5. Van aandoening naar pihip: De pijlen en lijntjes in het plaatje van het Dialoogmodel tonen de volledige verwevenheid van alle aspecten binnen bestaande relatiepatronen weer. Ze geven ook zicht waar veranderingen wenselijk en mogelijk zijn. Dialoogmodel-begrippen als ‘ontregeling’, ‘geregeld krijgen’, ‘in/uit evenwicht zijn’, bieden in gewone taal toegang tot deze benaderingswijze van ziekte en gezondheid.
6. Van behandeling naar strategie: via evaluaties met gebruikmaking van het plaatje van het Dialoogmodel kan steeds worden nagegaan of er nieuwe gedeelde verhalen ontstaan die tot tevredenheid leiden over een nieuw bereikt evenwicht. We doorlopen hierbij de continue cirkel van ‘gedeelde beeldvorming > gedeelde besluitvorming > gedeelde behandeling enz..’.
7. Van sector naar netwerk: door aspecten in en uit de Omgeving in het plaatje van het Dialoogmodel te betrekken is goed na te gaan hoe en waar in de Omgeving kan worden mee geregeld. Het model is trans diagnostisch en sector overstijgend van aard. Vanuit diverse kaders kan in eenzelfde taal via een gedeeld denkraam met elkaar worden samengewerkt.
8. Van juridisch akkoord naar gegrond vertrouwen: werken via het Dialoogmodel gebeurt op basis van een behandelplan waarvan de hulpvrager eigenaar is en waaraan de hulpverlener zich bindt om mee te regelen. Dit is tegengesteld aan de gebruikelijke constructie, waarbinnen de hulpvrager zich moet committeren aan de plannen van de hulpverlener. Als eigenaar van dit plan kan de hulpvrager accorderen welke actoren toegang hebben tot dit centrale, integratieve werkdocument, waarin concreet staat wie, wat, op welke wijze mee-regelt, tot het moment dat het hulpvragend systeem het zelf weer voldoende krijgt geregeld.

Wij hopen dat onze visie op psychiatrische hulpverlening en de uitwerking daarvan zoals deze op dit moment vorm krijgt, stimulerend kan zijn voor het project Redesigning Psychiatry.